Door een technisch probleem zijn er vandaag geen plaatjes. Vermoedelijk komen die morgen.
We vertrokken vanmorgen van de goedkope camping. Kan je wel pas op de derde wc gaan zitten, omdat die schoon genoeg is naar je maatstaven. We reden naar New Lanark, wat vlakbij de camping is. Het is eendorp dat in 1785 gesticht is als een Cotton Spinning Mill and Village. Door 1 van de oprichters van de Bank of Scotland. Voor die tijd was het een behoorlijk vooruitstrevende sociale onderneming. Maar nog wel met werkdagen van 16 uur, maar voor ieder gezin een eigen kamer in een stenen woongebouw. Er woonde toen 2500 mensen. Er werden voor het werk ook wezen ingezet (lees gekocht), maar in vergelijking met de andere weesinrichtingen was het hier redelijk voor hen. Er waren 4 grote werkgebouwen, Mills. Alles op waterkracht van de afgedamde rivier de Clyde. Na zo'n 30 jaar kocht zijn schoonzoon het bedrijf en de gebouwen. Hij maakte er het wereldwijd bekende sociaal goed voorziene bedrijf van. De werkdagen werden 10 uur, 2 1-kamerhuizen werden er eentje, dus 2 maal zoveel ruimte. Kinderen mochten voor niets naar school tot 12 jaar, er was gezondheidszorg voor niets en er was eigen geld, waarvoor goede waar konden worden gekocht voor een redelijke prijs. Vanaf 2 jaar was er dagopvang voor de kinderen, dus moeders konden ook werken en dus geld inbrengen. Daarna kwam het bedrijf in handen van anderen (oa de Quackers), maar werd het steeds op dezelfde zeer sociale manier voortgezet. Toen het katoen niet meer loonde om te spinnen (dat moest vanuit de USA worden ingevoerd) stapte men over op wol spinnen. Er wonen zelfs nu nog meer schapen dan mensen in Schotland en dus was dat voordeliger om te doen. Wol komt van schapen, namelijk!! Het hele complex heeft gefunctioneerd tot 1968. Toen sloot het van de ene op de andere dag. Een projektontwikkelaar kocht de gebouwen en sloopte ze na enige jaren om het bouwmateriaal te hergebruiken. Toen kwam er een trust om deze historische plaats en werkgemeenschap te behouden. Bijna alle gebouwen werden in ere hersteld. Eén werd van binnen een luxe hotel, er werd er 1 omgebouwd tot Youthhostel, er kwamen moderne appartementen in voor partikulieren. En van dat alles werd een museumspinnerij voor wol gehandhaafd met de oude machines. Dat laatste is te bezichtigen. Samen met het geschiedenis-verhaal werd het in 2001 een Unesco World Heritage Organization. We kwamen het gebouw binnen bij het Visitor Center en de eerste vraag die er aan ons gesteld werd was: wilt u mee met een rondleiding, want die begint nu. De rondleidster wachtte even totdat we ook nog entreekaarten hadden kunnen kopen en stak van wal. Haar rondleiding duurde een uur. Toen hadden we erg veel gehoord en veel gezien, maar nog niet alles. De ontstaansgeschiedenis, de spinnerij, de woonhuizen (eerst erg oud en toen de nieuwere 2 kamerwoningen), de winkel en het waterrad. Daarna namen we koffie en hebben we zelf nog het dakterras, de 3 dimensionale Experience Ride en de omgeving een klein beetje bekeken. Ook de spinnerij hebben we beter bekeken dan bij de rondleiding, waar dat erg vlot ging. je kon de wol kopen, maar een bol van normale grootte kost ongeveer 10 euro. Wat dus echt heel duur is.
De 1-kamerwoning.
>De 1-kamerwoning.
Hier werden 4 draden van de spinmachine inelkaar gedraaid tot 1 dikkere.
Hier werden 4 dikkere draden inelkaar gedraaid tot het eindproduct.
Op het dak van Mill 3.
Op het dak van Mill 3.
Daarna nog een ijsje gegeten en toen heeft Warner de camper opgehaald. Zo hoefde ik niet weer naar boven te klimmen. Dat was namelijk een heel eind. Bussen mochten hun toeristen ook beneden ophalen.
IJsjes.
We reden weg met een klein beetje spetter, zeer donkere luchten tegemoet. De gesloten wegen in Ravenstruther brachten weer de tomtom van slag. We verlieten het bosrijke gedeelte van Schotland en kwamen weer in de graslandheuvels terecht. Begraasd door schapen, met witte kop, met zwarte kop en zwarte poten en met hoorns. Gelige schapen. En ook veel koeien. We zijn nu in Peebels.
Het was 17'C, beetje regen, maar niet veel.
We reden vandaag 62 km.